16 BÜYÜK TÜRK DEVLETİ KAVRAMI

Alp Ramazanoğlu |



Türkiye’nin 16 yıldız ve 1 güneşten oluşan oldukça şık bir Cumhurbaşkanlığı arması ve forsu var. Armanın etrafındaki 16 yıldız tarihte kurulmuş 16 Büyük Türk Devletini, ortadaki güneş ise Türkiye Cumhuriyeti’ni simgeliyor. 

Atatürk döneminde tasarlanan ve kullanılan Cumhurbaşkanlığı armasının anlamı ise bugünkünden çok farklıydı. Konuya ilişkin kesin olmamakla birlikte iki görüş ileri sürülüyor. İlkine göre ortadaki güneş yine Türkiye Cumhuriyeti’ni simgeliyor. Ancak 16 yıldızdan 9’u Orta Asya Türklerinin sancaklarında kullanılan 9 tuğu, 7 yıldız ise Anadolu Türklerinin sancaklarında kullandığı 7 tuğu anlatıyor. İkinci görüşe göre armanın ortasındaki güneşin yine Türkiye Cumhuriyeti’ni, armayı çevreleyen yıldızların ise Anadolu’nun Türkleşmesini sağlayan 16 beyliği sembolize ettiği belirtiliyor. 

16 Büyük Türk Devleti kavramı ise çok sonraları, Akib Özbek tarafından 1969 yılında ortaya atılmış. Ta ki 1980’lerde Kenan Evren’in darbe yönetimi döneminde devlet tarafından kabul görmüş. 

Cumhurbaşkanlığı arması

ATSIZ’IN ELEŞTİRİSİ 

Kavramın ortaya atıldığı ilk yıllarda hayatta olan Türkçülüğün en önemli ideologlarından Hüseyin Nihal Atsız, listenin çakma olduğunu belirtmiş. Atsız eleştirisinde, listedeki 16 devlet arasında Türklüğü muallakta olan bazı devletlerin olduğunu, bazı önemli Türk devletlerinin de dışarıda bırakıldığını belirterek kavramın gerçeklikten uzak olduğunu anlatmış. 

Ben de bu noktada Atsız’a katılıyorum. Mesela yaklaşık 250 yıl hüküm sürmüş Anadolu Selçuklu Devleti böyle bir listede neden yok? Büyük Hun İmparatorluğu gölgesinde kalmış ve tarihte neredeyse hiçbir iz bırakamamış Batı Hun Devleti, Anadolu Selçuklu’dan nasıl büyük olabiliyor ve buna kim karar veriyor? Özbeöz Türk olan güçlü Akkoyunlu Devleti büyük değil de Türklüğü tartışmalı olan Avar Kağanlığı mı hem büyük hem de Türk? Ya da yönetici sınıfının Türk olduğu, halkının ezici çoğunlukla Hintli olduğu Babür İmparatorluğu ne kadar Türk? Öyleyse benzer özellikte ancak halkının çoğunluğu Arap olan Memlük Devleti neden listede yok? Azerbaycan Türkçesi konuşan, ordusu Türk olan, önemli sayıda Türk nüfusu barındıran Safevi İmparatorluğu, kime göre neye göre listede bulunmuyor? Atsız az bile söylemiş; bu liste hem çakma hem objektif tarihçilikten uzak hem de son derece sübjektif… 

Cumhurbaşkanlığı forsu

UYDURMA TARİHE İHTİYACIMIZ YOK 

Cumhurbaşkanlığı armamız ve Cumhurbaşkanlığı forsumuz, tasarımıyla gerçekten çok özel ve estetik. Sonradan uydurma tarihe ihtiyacı yok ve orijinal anlamıyla bilinmeyi hak ediyor. 

Peki Türkiye Cumhuriyeti’ne kadar gelen tarihi silsilede hangi devletleri dikkate almalıyız? Türkiye olarak, bizi Orta Asya’dan Anadolu’ya taşıyan tarihimizde hangi devletlerin mirasçısıyız? Türkiye’ye uzanan soyağacı özelinde 16 Büyük Türk Devleti yerine kaç Türk devletinden söz etmeliyiz? 

Bu sorular da bir sonraki yazımızın konusu olacak…

Yorumlar

Popüler Yayınlar